Krótsze dni, niedobór słońca, niższa temperatura, deszcz… To tylko kilka z czynników, które mogą negatywnie wpłynąć na nasz nastrój. Wyjątkową podatność na zmiany zauważyć można jednak szczególnie w okresie jesienno-zimowym, zwłaszcza na przełomie października i listopada. Za spadkiem motywacji, gorszym samopoczuciem i pogorszeniem koncentracji stać może tak zwana jesienna chandra. Czym jest i jak z nią walczyć?

Jesienna chandra - czym jest?

Jesienna chandra, występująca również pod skrótem SAD (Seasonal Affective Disorder), znana jest od pokoleń. Występuje w okresie od listopada do lutego, czyli przypada na czas, w którym dni są wyjątkowo krótkie i ponure, co może negatywnie wpływać działanie naszego naturalnego zegara biologicznego. 

Jesienna chandra występuje wyłącznie sezonowo i związana jest z podwyższoną produkcją melatoniny, czyli hormonu odpowiedzialnego za apatię i ospałość. Światło bywa często naturalnym motywatorem, dlaczego stan pobudzenia silnie odczuwamy w okresie wiosennym, a spadek–jesienią i zimą. 

Objawy jesiennej chandry

Jesienna chandra jest dobrze znana specjalistom na całym świecie, choć w większości przypadków nie wymaga ich pomocy. Wśród najczęściej wymienianych objawów jesiennej chandry wymienić można:

• pogorszenie nastroju,
• bóle głowy,
• słabszą koncentrację,
• niższy poziom apetytu,
• ospałość,
• rezygnację lub zmniejszenie aktywności fizycznej,
• bóle mięśni.

Jak poradzić sobie z jesienną chandrą?

Sposobów na zwalczenie jesiennej chandry jest wiele i większość z nich skupia się na naszych codziennych nawykach i aktywnościach wykonywanych w zaciszu domowym. Najważniejszym celem jest podniesienie poziomu serotoniny, czyli tzw. hormonu szczęścia. Co za tym idzie, należy skupić się na czynnościach, które sprawiają nam przyjemność i szukać aktywności, które dają nam radość. Warto również zwrócić uwagę na kilka dodatkowych czynników:

• Zioła - do swojej codziennej diety warto wprowadzić herbaty ziołowe, np. z dziurawca zwyczajnego, który posiada działanie antydepresyjne.
• Odpowiednia dieta - w okresie jesienno-zimowym do posiłków warto wprowadzić orzechy, gorzką czekoladę o zawartości min. 70% kakao, produkty zbożowe, chude mięso oraz ryby morskie. Dzięki tym produktom zadbacie o swój układ nerwowy, koncentrację oraz produkcję serotoniny.
• Aktywność fizyczna - jak powszechnie wiadomo, aktywność fizyczna pomaga uwolnić endorfiny, które posiadają pozytywny wpływ na nasze samopoczucie i działają przeciwbólowo. Pobudzamy tym również nasze krążenie krwi, a po aktywności odczuwamy przyjemne odprężenie.
• Zapachy - jesień i zima to przede wszystkim sezony, w których królują zapachy. Drewno z kominka, świeży świerk, goździki, cynamon… To tylko kilka z zapachów, którymi otaczamy się w tym okresie. Warto zatem postawić na takie kompozycje zapachowe, które wprowadzą nas w pozytywny nastrój i sprawią, że dom stanie się przestrzenią, w której przebywamy z przyjemnością. Doskonale sprawdzi się tutaj również aromaterapia.
• Hobby i relaks - czynności, które sprawiają nam przyjemność pomogą nadać odpowiedni tryb naszemu życiu, a ich powtarzalność pozwoli stworzyć harmonogram, który wprowadzi harmonię i systematyczność.

Jesienna chandra, a depresja

Jeśli stan gorszego samopoczucia utrzymuje się dłużej niż sezonowa chandra, warto zasięgnąć po pomoc specjalisty. Warto zwrócić uwagę na ilość i jakość snu (bezsenność, wybudzanie), problemy z odpowiednim odżywianiem (brak apetytu lub nadmierny apetyt), a także na poziom zaspokojenia potrzeb. Jeśli czynności, które wcześniej sprawiały nam przyjemność wydają się teraz zbędne i bezsensowne, warto zasięgnąć porady u psychologa.